Αλλεργία σε κουνέλι: συμπτώματα

Η αλλεργία σε κουνέλι είναι μια υπερευαισθησία του ανοσοποιητικού συστήματος στις πρωτεΐνες που βρίσκονται στο σάλιο, στα ούρα και στο τρίχωμα του κουνελιού. Αν και τα κουνέλια θεωρούνται συχνά ως υποαλλεργικά κατοικίδια λόγω του μικρότερου μεγέθους τους και της λιγότερης τριχόπτωσης, στην πραγματικότητα μπορούν να προκαλέσουν έντονα αλλεργικά συμπτώματα σε άτομα με προδιάθεση.

“Το κουνέλι μπορεί να προκαλέσει αλλεργική ρινίτιδα, επιπεφυκίτιδα και άσθμα”

Τα πιο συχνά συμπτώματα αλλεργίας σε κουνέλι περιλαμβάνουν αυτά της αλλεργικής ρινίτιδας, της αλλεργικής επιπεφυκίτιδας και του αλλεργικού άσθματος:

• Φτέρνισμα και καταρροή: η εισπνοή αλλεργιογόνων που μεταφέρονται στον αέρα από το τρίχωμα ή τη σκόνη του κλουβιού προκαλεί επεισόδια φτερνίσματος και ρινική καταρροή.
• Ρινική συμφόρηση και αίσθημα βουλωμένης μύτης, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια ή μετά από επαφή με το ζώο.
• Ερεθισμένα και δακρυσμένα μάτια: κνησμός, κοκκίνισμα και αυξημένη δακρύρροια λόγω επαφής με τα αλλεργιογόνα του κουνελιού.
• Δερματικά εξανθήματα ή φαγούρα σε σημεία όπου το κουνέλι άγγιξε το δέρμα.
• Βήχας και δυσκολία στην αναπνοή: σε σοβαρότερες περιπτώσεις ή με την πάροδο του χρόνου, μπορεί να εμφανιστούν συμπτώματα άσθματος, όπως συριγμός και αίσθημα σφιξίματος στο στήθος. Σπανιότερα μπορεί να εμφανιστεί ακόμα και κρίση άσθματος, λόγω αλλεργίας σε κουνέλι.

Τα συμπτώματα εκδηλώνονται άμεσα ή λίγες ώρες μετά την έκθεση στο κουνέλι, ενώ τείνουν να επιδεινώνονται σε κλειστούς χώρους με περιορισμένο αερισμό.

Διάγνωση αλλεργίας σε κουνέλι

Η κλινική υποψία πως κάποιος ασθενής είναι ενδεχομένως αλλεργικός στο κουνέλι είναι συνήθως εύκολο να μπει, καθώς οι περισσότεροι ασθενείς θα εμφανίζουν συμπτώματα μετά από επαφή με κουνέλι. Αρκετές περιπτώσεις, όμως, δεν είναι τόσο ξεκάθαρες. Είτε γιατί συνυπάρχει αλλεργία και σε άλλα αλλεργιογόνα, είτε διότι τα συμπτώματα επιδεινώνονται καθυστερημένα.  

“Υπάρχουν ειδικά δερματικά αλλεργικά τεστ για την αλλεργία στο κουνέλι”

Για να τεκμηριωθεί η αλλεργία στο κουνέλι, χρησιμοποιούνται οι δερματικές δοκιμασίες δια νυγμού (αλλεργικά τεστ). Με τα αλλεργικά τεστ μπορούμε να διαπιστώσουμε την ύπαρξη αλλεργίας σε κουνέλι, όπως και σε άλλα αλλεργιογόνα του αναπνευστικού (ακάρεα, μύκητες, σκύλο, γάτα ή γύρεις όπως το περδικάκι).

Συμπληρωματικά, χρησιμοποιούνται και εξετάσεις αίματος, όπoυ μετρώνται ειδικά αντισώματα (IgE) έναντι του κουνελιού. Σε συγκεκριμένες περιπτώσεις ενδέχεται να χρειαστούν και ειδικότερες εξετάσεις αίματος, για τον προσδιορισμό μοριακών αλλεργιογόνων του κουνελιού.

Ποια τα αλλεργιογόνα του κουνελιού;

Έχουν μέχρι σήμερα προσδιοριστεί τέσσερα αλλεργιογόνα του κουνελιού (Ory c 1-4), τα οποία προέρχονται από:

“Το σάλιο του κουνελιού είναι η βασική πηγή αλλεργιογόνων”

• σάλιο (η κύρια πηγή αλλεργιογόνου)
• τρίχωμα (τρίχες και γούνα)
• ούρα

Από τα αλλεργιογόνα αυτά, ο πλέον ειδικός δείκτης για αλλεργία σε κουνέλι είναι το  Ory c 3. Παράλληλα, το  Ory c 4, παρουσιάζει ομοιότητα με αντίστοιχα αλλεργιογόνα σε άλλα ζώα (Εικόνα 1), όπως θα δούμε στη συνέχεια.

Η σχέση με την αλλεργία σε σκύλο ή γάτα 

Αρκετοί ασθενείς με γνωστή αλλεργία σε σκύλο ή γάτα εκδηλώνουν συμπτώματα αλλεργικής ρινίτιδας, επιπεφυκίτιδας ή άσθματος σε επαφή με κουνέλι. Αυτό καλείται διασταυρούμενη αντιδραστικότητα και εμφανίζεται διότι κάποια αλλεργιογόνα του κουνελιού μοιάζουν με αυτά του σκύλου ή της γάτας. Έτσι μπορεί κάποιος να αποκτήσει αλλεργία σε κουνέλι, χωρίς να έχει έρθει προηγουμένως σε επαφή με αυτό.

“Ασθενείς με αλλεργία σε σκύλο ή γάτα μπορεί να έχουν αναπτύξει και αλλεργία σε κουνέλι”

Τα αλλεργιογόνα που εμπλέκονται στη διασταυρούμενη αντιδραστικότητα του κουνελιού είναι οι λιποκαλίνες και υπάρχουν σε:

• κουνέλι (Ory c 4)
• σκύλο (Can f 6)
• γάτα (Fel d 4)
• άλογο (Equ c 1) 
• ποντίκι (Mus m 1) 
• αρουραίο (Rat n 1)

Άλλες αλλεργικές αντιδράσεις σε κουνέλι

Σπάνια, έχει παρατηρηθεί πως μερικοί ασθενείς με αλλεργική ρινίτιδα ή άσθμα από κουνέλι θα αναπτύξουν και τροφική αλλεργία σε αυτό. Στις περιπτώσεις αυτές πιθανώς η αρχική ευαισθητοποίηση γίνεται μέσω της αναπνευστικής οδού και σε δεύτερο χρόνο εκδηλώνεται και η τροφική αλλεργία. 

“Η αλλεργική ρινίτιδα σε κουνέλι μπορεί να εξελιχθεί και σε τροφική αλλεργία σε αυτό”

Συχνότερα, οι ασθενείς που εμφανίζουν αλλεργία στο κόκκινο κρέας (a-gal σύνδρομο), θα εμφανίσουν συμπτώματα και μετά από βρώση κουνελιού. Αυτό συμβαίνει διότι το υπεύθυνο αλλεργιογόνο στο a-gal σύνδρομο, η α-γαλακτόζη, εμπεριέχεται και στο κουνέλι. Η βαρύτητα των παραπάνω τροφικών αντιδράσεων κυμαίνεται από σχετικά ήπιες μέχρι και ιδιαίτερα σοβαρές, όπως το αλλεργικό σοκ.

Πρόληψη αλλεργίας σε κουνέλια

Για τους ασθενείς που έχουν κουνέλι εντός του σπιτιού, ενώ παρουσιάζουν αλλεργία σε αυτό, η πλήρης αποφυγή έκθεσης είναι ανέφικτη. Παρόλα αυτά, η έκθεση στα αλλεργιογόνα του κουνελιού μπορεί να περιοριστεί σημαντικά. 

“Εάν έχετε κουνέλι ως κατοικίδιο δεν είναι δυνατό να αποφύγετε πλήρως την έκθεση στα αλλεργιογόνα του”

Κάποια πρακτικά μέτρα για να να ελαττώσετε την έκθεση στα αλλεργιογόνα του κουνελιού είναι:

• αποφεύγετε να πλησιάζετε το κουνέλι στο πρόσωπο σας
• προτιμητέα το κουνέλι δεν θα πρέπει να βρίσκεται εντός του υπνοδωματίου
• πλύνετε τα χέρια σας μετά την επαφή με το κουνέλι και ιδιαίτερα μετά το καθάρισμα 

“Εάν ανασηκώνεται συχνά σκόνη εντός του σπιτιού, τα συμπτώματα σας επιδεινώνονται”

• δώστε ιδιαίτερη προσοχή στο καθάρισμα της τουαλέτας του κουνελιού. Καλό θα είναι να γίνεται συχνά, με μέτρα προστασίας όπως γάντια και μάσκα
• χρησιμοποιήστε βρεγμένα πανιά καθαρισμού ή προϊόντα με στατικό φορτίο (όπως το Swiffer), ώστε να παγιδεύονται τα αλλεργιογόνα. Απλά σκουπάκια, που σηκώνουν σκόνη κατά τη χρήση τους, δεν είναι κατάλληλα
• συσκευές καθαρισμού αέρα, ιδιαίτερα με φίλτρα HEPA, ελαττώνουν τα αλλεργιογόνα στον αέρα
• τα ρούχα και τα κλινοσκεπάσματα σας καλό είναι να πλένονται τακτικά και σε όσο το δυνατόν υψηλότερη θερμοκρασία

Θεραπεία αλλεργίας σε κουνέλι

Φαρμακευτική αγωγή 

Αν και η αποφυγή έκθεσης αποτελεί την πιο αποτελεσματική λύση, αφενός πολλοί ασθενείς δεν θέλουν να αποχωριστούν το κουνέλι, αφετέρου η αποφυγή δεν είναι ποτέ πλήρως εφικτή. Στις περιπτώσεις αυτές η φαρμακευτική αγωγή μπορεί να βοηθήσει σημαντικά στη διαχείριση των συμπτωμάτων και περιλαμβάνει:

• Αντιισταμινικά:

Τα από του στόματος αντιισταμινικά φάρμακα βοηθούν στον περιορισμό κάποιων ρινικών και οφθαλμικών συμπτωμάτων (όπως φαγούρα, καταρροή και δακρύρροια)

• Ρινικά κορτικοστεροειδή:

Σπρέι με κορτιζόνη μειώνουν τη φλεγμονή στη ρινική κοιλότητα και προσφέρουν ανακούφιση από τη συμφόρηση.

• Σταθεροί συνδυασμοί σπρέι αντιισταμινικών και κορτικοστεροειδών

Μπορούν να περιορίσουν ταχέως και αποτελεσματικά τα συμπτώματα στους περισσότερους ασθενείς

• Οφθαλμικές σταγόνες:

Κολλύρια με αντιισταμινικά χρησιμοποιούνται για τον έλεγχο των οφθαλμικών συμπτωμάτων.

• Εισπνεόμενα:

Σε ασθενείς με αλλεργικό άσθμα σε κουνέλι, τα εισπνεόμενα φάρμακα είναι ιδιαίτερα σημαντικά για τον περιορισμό και τον έλεγχο των συμπτωμάτων του άσθματος.

“Η φαρμακευτική αγωγή δεν θεραπεύει την αλλεργία, αλλά περιορίζει τα συμπτώματα”

Ειδική ανοσοθεραπεία σε κουνέλι

Η ειδική ανοσοθεραπεία ή θεραπεία απευαισθητοποίησης είναι η μόνη θεραπεία που μπορεί να τροποποιήσει μακροπρόθεσμα την αλλεργική αντίδραση, ενισχύοντας την ανοχή του οργανισμού στο αλλεργιογόνο.

“Με την ειδική ανοσοθεραπεία ο ασθενής σταματά να έχει συμπτώματα από το κουνέλι”

Με την ειδική ανοσοθεραπεία σταδιακά ο ασθενής παύει να αντιδρά στα αλλεργιογόνα του κουνελιού και κατά συνέπεια σταματά να είναι αλλεργικός σε αυτό. Η ειδική ανοσοθεραπεία μπορεί να γίνει με δύο τρόπους:

Υπογλώσσια, όπου καθημερινά τοποθετείται κεκαθαρμένο εκχύλισμα αλλεργιογόνου κουνελιού στην περιοχή κάτω από τη γλώσσα

Υποδόρια, όπου το αλλεργιογόνο χορηγείται με τη μορφή ενέσεων, αρχικά εβδομαδιαία και στη συνέχεια μία φορά το μήνα. 

Μπορείτε να ενημερωθείτε εκτενέστερα στο αναλυτικό άρθρο του ιστοτόπου για την ειδική ανοσοθεραπεία.