Ποια είναι τα ρινικά σπρέι για την αλλεργική ρινίτιδα;

Κάθε ασθενής με αλλεργία του αναπνευστικού έχει έχει χρησιμοποιήσει ρινικά σπρέι για την  αλλεργική ρινίτιδα. Τα ρινικά σπρέι είναι μια κατηγορία φαρμάκων που ψεκάζονται στον ρινικό βλεννογόνο για να περιορίσουν τα συμπτώματα της αλλεργικής ρινίτιδας. Τέτοια είναι η ρινική συμφόρηση (μπούκωμα στη μύτη), η ρινική καταρροή, οι πταρμοί, ο κνησμός και άλλα λιγότερο προφανή.

Παρόλο, όμως, που πρόκειται για φάρμακα που χρησιμοποιούνται ευρέως, συχνά οι ασθενείς δεν είναι ενημερωμένοι σχετικά με τη χρήση τους. Επιπρόσθετα, δεν είναι όλα τα ρινικά σπρέι κατάλληλα για τη συμπτωματική αγωγή της αλλεργικής ρινίτιδας, ούτε όλα ασφαλή για μακροχρόνια χορήγηση.

“Δεν είναι κάθε ρινικό σπρέι κατάλληλο για την αλλεργική ρινίτιδα”

Οι φαρμακευτικές ουσίες που περιέχονται στα ρινικά σπρέι είναι:

• κορτικοστεροειδή (κορτιζόνη), τα οποία περιορίζουν την αλλεργική φλεγμονή
• αντιισταμινικά, τα οποία κυρίως ελαττώνουν συμπτώματα σχετικά με την ισταμίνη, όπως η καταρροή, ο κνησμός (φαγούρα) και τους πταρμούς (φταρνίσματα)
• χρωμογλυκικό νάτριο το οποίο δρα αναστέλλοντας την απελευθέρωση ουσιών από τα μαστοκύτταρα
• αποσυμφορητικά τα οποία δρουν αποκλειστικά και μόνο στη συμφόρηση με ταχεία δράση

Τα ρινικά σπρέι με αποσυμφορητικά έχουν περιορισμένο ρόλο στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της αλλεργικής ρινίτιδας. Εάν δε χρησιμοποιηθούν περισσότερο από όσο πρέπει προκαλούν τα ίδια ρινίτιδα (φαρμακευτική ρινίτιδα), που χαρακτηρίζεται από έντονη και εμμένουσα συμφόρηση.

“Αποφεύγετε τη συχνή χρήση αποσυμφορητικών σπρέι”

Είναι αρκετά σύνηθες οι ασθενείς να έχουν λάβει από τον ιατρό τους τη σωστή αγωγή αντιμετώπισης, χωρίς όμως να παρατηρούν βελτίωση. Σε πολλές από τις περιπτώσεις αυτές, η θεραπεία αποτυγχάνει διότι ο ασθενής δεν χρησιμοποιεί σωστά το ρινικό σπρέι. Επιπρόσθετα, η λανθασμένη χρήση είναι συχνά το αίτιο για ανεπιθύμητες αντιδράσεις, όπως η ρινορραγία (επίσταξη).

Ρινικά σπρέι κορτιζόνης (κορτικοειδών) για την αλλεργική ρινίτιδα

Τα ενδοκρινικά στεροειδή δρουν περιορίζοντας τη φλεγμονή και το οίδημα του ρινικού βλεννογόνου στους ασθενείς με αλλεργική ρινίτιδα. Είναι δραστικά στα περισσότερα από τα συμπτώματα της αλλεργικής ρινίτιδας, όπως η ρινική συμφόρηση (μπούκωμα στη μύτη), η ρινική καταρροή, οι πταρμοί, ο κνησμός κ.α.

“Τα ρινικά σπρέι κορτιζόνης δρουν σε όλα τα συμπτώματα της αλλεργικής ρινίτιδας με βασικό μειονέκτημα το χρόνο μέχρι την έναρξη δράσης”

Οι δραστικές ουσίες (και παραδείγματα εμπορικών ονομάτων) των συχνότερα χρησιμοποιούμενων ρινικών σπρέι κορτιζόνης στη χώρα μας είναι οι:

• φλουτικαζόνη (Avamys, Flutinasal, Flixotide)
• βουδεσονίδη (Aurid, Biosonide, Esonide, Olfosonide, Pulmicort)
• μομεταζόνη (Mometasone, Nasonex)
• τριαμσινολόνη (Nasacort)
• σταθερός συνδυασμός προπιονικής φλουτικαζόνης - αζελαστίνης (Azemista, Dymista)

Ο σταθερός συνδυασμός της προπιονικής φλουτικαζόνης και της αζελαστίνης είναι μία νέα θεραπευτική κατηγορία στην αντιμετώπιση της αλλεργικής ρινίτιδας. Ιδιαίτερα χρήσιμη, λόγω της αυξημένης αποτελεσματικότητας και της ιδιαίτερα γρήγορης ταχύτητας έναρξης.

“Τα ρινικά σπρέι κορτιζόνης είναι μία αποτελεσματική θεραπεία για την παροδική ανακούφιση των συμπτωμάτων της αλλεργικής ρινίτιδας”

Τι προσέχω στη χρήση των ρινικών σπρέι;

Συχνά λάθη και παραλείψεις που παρατηρούνται στην χρήση των ρινικών σπρέι είναι:

• Η ημερομηνία λήξης του φαρμάκου δυνατόν να έχει παρέλθει.
• Ψεκάζουμε 2-3 φορές στον αέρα πριν την πρώτη χορήγηση του φαρμάκου. Επαναλαμβάνουμε, στην περίπτωση που έχουμε να χρησιμοποιήσουμε το ρινικό σπρέι πάνω από 2 εβδομάδες.
• Εάν χρησιμοποιούμε ρινικές πλύσεις, αυτές πάντα προηγούνται του ρινικού σπρέι.
• Μετά τη χρήση του ρινικού σπρέι δεν φυσάμε με δύναμη τη μύτη, καθώς έτσι απομακρύνουμε το φάρμακο.
• Αντίστοιχα, κατά τη χρήση του σπρέι δεν ρουφάμε δυνατά τη μύτη, καθώς έτσι καταπίνουμε το φάρμακο.
• Δεν χρειάζεται να σπρώχνετε το ρύγχος βαθειά μέσα στο ρουθούνι.

“Εάν τα συμπτώματα σας επιμένουν, επισκεφθείτε ένα ειδικό Ιατρό”

Εάν μετά από λανθασμένη χρήση νιώσετε φάρμακο στο φάρυγγα, φτύστε το, καθώς δεν έχει καμία θεραπευτική αξία εκεί. Ομοίως, εάν μετά τη χρήση τρέξει φάρμακο έξω από το ρουθούνι, σκουπίστε το ελαφρά με ένα χαρτομάντηλο.

Όταν τα ρινικά σπρέι για την αλλεργική ρινίτιδα δεν χρησιμοποιούνται σωστά, τότε

• περιορίζεται η αποτελεσματικότητα τους
• αυξάνεται η πιθανότητα να εμφανιστούν παρενέργειες από τα ρινικά σπρέι όπως ερεθισμός και αιμορραγία.

Ορθή χρήση των σπρέι για την αλλεργική ρινίτιδα

Τα ρινικά σπρέι πλεονεκτούν της αγωγής από του στόματος, καθώς χρησιμοποιούνται τοπικά και η ποσότητα του φαρμάκου που περνά στη συστηματική κυκλοφορία είναι μικρότερη. Παράλληλα, η αποτελεσματικότητα τους είναι εξαιρετική, με την προϋπόθεση πως λαμβάνονται όπως πρέπει. 

Τα ρινικά σπρέι για την αλλεργική ρινίτιδα χρησιμοποιούνται ως εξής:

• Φυσήξτε ελαφρά τη μύτη
• Ανακινήστε το φιαλίδιο
• Αφαιρέστε το προστατευτικό καπάκι
• Σκύψτε το κεφάλι ελαφρά προς τα εμπρός
• Εάν θέλετε, κλείστε με το δάχτυλο το ένα ρουθούνι (δεν είναι απαραίτητο)
• Με το αντίθετο χέρι, εισάγετε το ρύγχος της συσκευής στο άλλο ρουθούνι

"Η λανθασμένη χρήση των ρινικών σπρέι ελαττώνει την αποτελεσματικότητα τους και αυξάνει την πιθανότητα για ανεπιθύμητες αντιδράσεις"

• Ψεκάστε, ενώ παράλληλα εισπνέετε ήπια (προσοχή γιατί σε δυνατή εισπνοή πρακτικά θα καταπιείτε το σπρέι)
• Εκπνεύστε αργά από το στόμα
• Επαναλάβετε τα βήματα 4-8 για το άλλο ρουθούνι
• Σκουπίστε το ρύγχος και τοποθετήστε το καπάκι της συσκευής

Η σημασία της σωστής χρήσης κάθε φαρμάκου είναι καθοριστική για την αποτελεσματικότητα του. Πολύ περισσότερο, σε περιπτώσεις που απαιτείται ειδική τεχνική, όπως τα ρινικά σπρέι. 

“Μη διστάζετε να ζητήσετε από τον Ιατρό σας να σας εκπαιδεύσει στην ορθή λήψη κάθε αγωγής”