Η θεραπεία της αλλεργίας σε κατοικίδια θα πρέπει να προσεγγίζεται εξατομικευμένα. Η πρώτη ερώτηση των ασθενών, στους οποίους έχει μόλις διαγνωσθεί αλλεργία σε κατοικίδια ζώα είναι:

“Και τώρα τι θα γίνει; Θα πρέπει να αποχωριστώ το σκύλο ή τη γάτα μου;”

Ευτυχώς, η απάντηση στην παραπάνω ερώτηση δεν είναι πάντα καταφατική. Ιδανικά, για κάθε αλλεργιογόνο, η διακοπή της έκθεσης σε αυτό θα σημαίνει και το τέλος των συμπτωμάτων για τον ασθενή. Στις περιπτώσεις, όμως, της αλλεργίας σε σκύλο ή γάτα, η προσέγγιση γίνεται περισσότερο περίπλοκη και θα πρέπει να εξατομικεύεται.

Αν πάρει κανείς τα ερωτήματα που ανακύπτουν με τη σωστή σειρά, η προσέγγιση έχει ως εξής:

Είναι πράγματι αλλεργία σε κατοικίδια;

Σε πολλές περιπτώσεις ένας ασθενής έχει μόνος του κάνει μία αιματολογική εξέταση για να διαπιστώσει εάν είναι αλλεργικός. Άλλες φορές, έχουν προηγηθεί δερματικές δοκιμασίες σε αεροαλλεργιογόνα, όπου αποδείχθηκε ευαισθητοποίηση στο σκύλο ή τη γάτα.

Σε όλες τις παραπάνω, αλλά και σε άλλες αντίστοιχες περιπτώσεις, δεν έχει γίνει σαφής η διαφορά μεταξύ ευαισθητοποίησης (ενός θετικού αποτελέσματος) και κλινικής αλλεργίας.

“Κατά τη διερεύνηση της αλλεργίας σε σκύλο και γάτα, ένα θετικό τεστ δεν σημαίνει απαραιτήτως αλλεργία, όπως και ένα αρνητικό δεν την αποκλείει σε όλες τις περιπτώσεις”

Έτσι εξηγείται το γεγονός πως αρκετοί άνθρωποι που έχουν σκύλο ή γάτα εντός της οικίας έχουν θετικά τεστ (είτε δερματικές δοκιμασίες, είτε ειδικές ανοσοσφαιρίνες ορού) σε αυτά, χωρίς όμως να εμφανίζουν συμπτώματα αλλεργίας.

"Εάν κάποιος έχει θετικά τεστ, χωρίς να είναι αλλεργικός, η θεραπεία της αλλεργίας σε κατοικίδια δεν έχει νόημα"

Τα συμπτώματα της αλλεργίας σε κατοικίδια μπορεί να είναι αυτά της αλλεργικής επιπεφυκίτιδας, της ρινίτιδας ή του αλλεργικού βρογχικού άσθματος. Η ύπαρξη ενός ή περισσοτέρων από αυτά αποτελεί προϋπόθεση για την ύπαρξη αλλεργίας σε σκύλο ή γάτα.

Πως περιορίζω την έκθεση στα αλλεργιογόνα;

Η θεραπεία της αλλεργίας σε κατοικίδια θα πρέπει να ξεκινά από τον περιορισμό της έκθεσης. Σε κάποιες περιπτώσεις ασθενών υπάρχει η πρόθεση και η δυνατότητα να αλλάξει σπίτι ο σκύλος ή η γάτα. Συχνότερα, όμως ο αποχωρισμός με το κατοικίδιο είναι μη επιθυμητός, οπότε θα πρέπει να περιοριστεί η επαφή με τα αλλεργιογόνα. Στις περιπτώσεις αυτές μπορείτε να:

• κρατήστε το κατοικίδιο μακριά από τα υπνοδωμάτια, όπου κανείς περνά σχεδόν το ⅓ της ημέρας του. Ακόμα και εάν ο σκύλος ή η γάτα δεν κοιμούνται εκεί, εάν μπαινοβγαίνουν θα έχουν αφήσει σημαντικές ποσότητες αλλεργιογόνου.
• χρησιμοποιήστε φίλτρα HEPA, τόσο για τον καθαρισμό του σπιτιού, όσο και στον κλιματισμό, εάν αυτό είναι δυνατόν. 

“Ιδανικά, κάποιο άλλο μέλος της οικογένειας θα πρέπει να αναλαμβάνει τον καθαρισμό του σπιτιού, ενώ ο ασθενής απουσιάζει”

• φορέστε μάσκα προσώπου και καθαρίστε το σπίτι με όλα τα παράθυρα ανοιχτά, εάν εσείς πρέπει να καθαρίσετε.
• περιορίστε τα χαλιά στο σπίτι. Εάν πρέπει να έχετε, προσπαθήστε να μην καλύπτουν όλο το πάτωμα και να έχουν σχετικά λεπτό πέλος.
• έπιπλα, ή άλλες υφασμάτινες επιφάνειες, όπου μπορεί να συσσωρεύονται αλλεργιογόνα θα πρέπει, επίσης, να περιοριστούν. 

“Oι επιφάνειες του σπιτιού πρέπει να είναι αφιλόξενες για τα αλλεργιογόνα και όσο περισσότερο καθαρές γίνεται”

• ελαττώστε την επαφή του κατοικιδίου με το πρόσωπο σας. Σε περιπτώσεις που αυτό συμβαίνει ή μετά από αγκαλιές, να πλένετε με άφθονο νερό και σαπούνι τα χέρια και το πρόσωπο. 
• πλύνετε συχνά τα ρούχα σας ειδικά μετά από παρατεταμένη επαφή με το σκύλο ή τη γάτα σας. 
• κάνετε μπάνιο πριν τον ύπνο και φορέστε διαφορετικά ρούχα.
• προσπαθήστε να πλένετε το κατοικίδιο τακτικά. Το μπάνιο προτιμητέα θα πρέπει να γίνεται από κάποιο άλλο μέλος της οικογένειας.

Θεραπεία αλλεργίας σε σκύλο και γάτα

Τα παραπάνω μέτρα ελαττώνουν τα επίπεδα των αλλεργιογόνων του κατοικίδιου, αλλά αυτό δεν συνεπάγεται απαραίτητα και την αποδρομή των αλλεργικών συμπτωμάτων. Σε αρκετούς ασθενείς με αλλεργία σε γάτα ή σκύλο, παρά τη σχολαστική αποφυγή του αλλεργιογόνου τα συμπτώματα θα επιμείνουν.

Σπάνια, συμπτώματα μπορεί να εμφανίσουν και ασθενείς οι οποίοι δεν έχουν αλλεργιογόνο εντός του σπιτιού.

Σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις, όπως και σε ανθρώπους με επαγγελματική έκθεση σε κατοικίδια (όπως οι κτηνίατροι) η συμπτωματική αντιμετώπιση είναι απαραίτητο στοιχείο στη θεραπεία της αλλεργίας σε κατοικίδια.

Η αντιμετώπιση της αλλεργίας σε κατοικίδια ζώα δεν διαφέρει από αυτή των αλλεργιών του αναπνευστικού που οφείλονται σε άλλα αλλεργιογόνα. Οι βασικοί άξονες είναι:

1. η συμπτωματική αντιμετώπιση

η οποία αποσκοπεί στον περιορισμό των συμπτωμάτων της αλλεργίας και περιλαμβάνει:

• ρινικές πλύσεις για την απομάκρυνση των ρινικών εκκρίσεων όσο και των αλλεργιογόνων από το ρινικό βλεννογόνο
• αντιισταμινικά χάπια, σε ηπιότερα συμπτώματα, για τον περιορισμό της καταρροής, των πταρμών και τον κνησμό της μύτης και των επιπεφυκότων

“Η συμπτωματική αγωγή καθορίζεται ανά περίπτωση, ανάλογα με τα συμπτώματα του κάθε ασθενούς”

• ρινικά σπρέι, είτε στεροειδών σε ηπιότερες περιπτώσεις, είτε σταθερού συνδυασμού στεροειδών με ρινικό αντιισταμινικό
• κολλύρια με αντιισταμινικά δράση ή αντιισταμινικά και δράση σταθεροποιητική στα μαστοκύτταρα
• εισπνεόμενα φάρμακα, εάν συνυπάρχει και αλλεργικό βρογχικό άσθμα
• χάπια κορτιζόνης σε ιδιαίτερα ένα συμπτώματα, όπως μία κρίση άσθματος. Η κατάχρηση θα πρέπει να αποφεύγεται λόγω των παρενεργειών της κορτιζόνης

“Η συμπτωματική αγωγή στοχεύει να περιορίσει τις εκδηλώσεις της αλλεργικής φλεγμονής, χωρίς όμως να θεραπεύει την αλλεργία καθαυτή”

2. η ειδική ανοσοθεραπεία (θεραπεία απευαισθητοποίησης) σε σκύλο ή γάτα

η οποία στοχεύει στην προοδευτική επίτευξη ανοχής του αλλεργιογόνου του κατοικιδίου. Είναι μία θεραπευτική προσέγγιση όπου το τελικό αποτέλεσμα είναι να πάψει ο ασθενής να είναι αλλεργικός στο σκύλο ή την γάτα. 

“Με τη θεραπεία απευαισθητοποίησης, όταν αυτή γίνεται σωστά, ο ασθενής παύει να είναι αλλεργικός στο σκύλο ή τη γάτα”

Αυτό επιτυγχάνεται με συνεχή χορήγηση κεκαθαρμένου εκχυλίσματος αλλεργιογόνου, είτε με τη μορφή ενέσεων, είτε υπογλώσσια. Με τον τρόπο αυτό, σταδιακά επανέρχονται οι φυσιολογικοί ρυθμιστικοί μηχανισμοί του ανοσοποιητικού, και ο ασθενείς παύει να αντιδρά στην επαφή με το αλλεργιογόνο. Ενημερωθείτε εκτενέστερα στο άρθρο του ιστοτόπου για την ειδική ανοσοθεραπεία.