Οι κοριοί είναι παρασιτικά έντομα που ζουν τρεφόμενα από το ανθρώπινο αίμα, μια διαδικασία που κρατάει περίπου 3-12 λεπτά. Το τσίμπημα του κοινού κοριού προκαλεί στον άνθρωπο εξανθήματα, που συχνά συγχέονται με μία αλλεργική αντίδραση.

Στην πραγματικότητα, μια τέτοια αντίδραση ονομάζεται παρασιτική κνήφη. Η παρασιτική κνήφη, είναι μία κνησμώδης δερματοπάθεια που εμφανίζεται ως αποτέλεσμα ενός νυγμού ή δήγματος εντόμου. Παρασιτική κνήφη δεν προκαλούν μόνο οι κοριοί αλλά και ψύλλοι, σκνίπες και άλλα έντομα.

“Οι κοριοί δεν είναι το μοναδικό αίτιο της παρασιτικής κνήφης”

Οι κοριοί ανήκουν στην οικογένεια Cimicidae και τα είδη που συνήθως εμπλέκονται σε αντιδράσεις στον άνθρωπο είναι τα Cimex lectularius και Cimex hemipterus. Στη χώρα μας συναντάμε τον κοινό κοριό (Cimex lectularius). 

“Οι κοριοί δεν θα πρέπει να συγχέονται με τα ακάρεα της οικιακής σκόνης”

Πως είναι, όμως, μορφολογικά οι κοριοί; Ο κοριός είναι ένα μικροσκοπικό έντομο, αλλά ορατό με γυμνό μάτι, με μέγεθος μεταξύ 1mm και 7mm. Ζει περίπου από 4 μέχρι και 12 μήνες. Το σώμα του εμφανίζει ένα επιπεδωμένο οβάλ σχήμα, δεν έχει φτερά και το χρώμα του είναι από κιτρινωπό προς πορφυρό καστανό (Εικόνα 1).

Οι κοριοί δεν έχουν κεντρί και κατά συνέπεια δεν τσιμπούν τον άνθρωπο, αλλά τον δαγκώνουν. Για λόγους ευκολίας, οι όροι “τσίμπημα” και “δάγκωμα”, αναφορικά με τους κοριούς θα εναλλάσσονται στο κείμενο, αναφερόμενοι σε “νυγμό” ή “δήγμα” αντίστοιχα.

“Στην πραγματικότητα, οι κοριοί δαγκώνουν τον άνθρωπο και δεν τον τσιμπούν”

Που κρύβονται οι κοριοί στο σπίτι;

Οι κοριοί στη διάρκεια της ημέρα βρίσκονται συνήθως καλά κρυμμένοι σε σκοτεινά σημεία και μπορεί να παραμείνουν εκεί για μήνες. Λόγω του μικρού τους μεγέθους, είναι δύσκολο να τους διακρίνει κανείς, ειδικά σε μέρη με περιορισμένο φως. 

“Οι κοριοί είναι ικανοί να κρύβονται ιδιαίτερα αποτελεσματικά”

Κοριούς στο σπίτι μπορεί κανείς να βρει σε διάφορα σημεία. Οι κοριοί στο σπίτι δυνατόν να υπάρχουν στο στρώμα, στο κρεβάτι, σε ρούχα, σε ρωγμές τοίχων και αλλού. 

Αν και στη διάρκεια μιας νύχτας ένας κοριός μπορεί να μετακινηθεί μέχρι και 30 μέτρα, συνήθως προτιμούν να ζουν κοντά σε σημεία που οι άνθρωποι κοιμούνται.

“Συχνότερα οι κοριοί ζουν το πολύ 2.5 μέτρα μακριά από τα σημεία που οι άνθρωποι κοιμούνται”

Οι κοριοί σε προσωπικά αντικείμενα είναι η απάντηση στο πως μεταφέρονται από ένα σπίτι σε άλλο ή σε ξενοδοχεία. Με άλλα λόγια, ο κοριός μπορεί να “ταξιδέψει” μαζί σας σε ρούχα, σε αποσκευές ή άλλα προσωπικά αντικείμενα. 

Το επίπεδο της καθαριότητας ενός σπιτιού δεν φαίνεται να παίζει ρόλο στην πιθανότητα να εποικιστεί αυτό από κοριούς. Τα συχνά ταξίδια, ο αυξημένος συγχρωτισμός και οι μετακινήσεις σε ομάδες είναι πιθανώς σημαντικότερες αιτίες.  

“Η ύπαρξη κοριών σε ένα σπίτι δεν έχει να κάνει με την καθαριότητα αυτού”

Πως μπορεί να εκδηλωθεί ένα τσίμπημα κοριού;

Οι κοριοί δαγκώνουν κυρίως τις νυχτερινές ώρες, όταν ελκύονται από θερμόαιμα ζώα -μεταξύ αυτών και ο άνθρωπος- για να τραφούν. Οι αντιδράσεις από κοριούς φαίνεται εμφανίζονται ολοένα και συχνότερα, λόγω της αύξησης του πληθυσμού τους.

“Παγκόσμια, ο πληθυσμός των κοριών φαίνεται να αυξάνει κατά 100-500% κάθε χρόνο ”

Στις περισσότερες περιπτώσεις, δεν εμφανίζεται κάποια αντίδραση στο δέρμα μετά από ένα τσίμπημα κοριού και μετά βίας μπορεί να διακριθεί το σημείο του δαγκώματος. Εάν εμφανιστεί αντίδραση, αυτή μπορεί να είναι:

• μικρή τοπική αντίδραση στο σημείο του δαγκώματος με ερυθρότητα και ιδιαίτερα ενοχλητικό κνησμό (φαγούρα). Είναι οι συχνότερες αντιδράσεις σε κοριούς και διαρκούν συνήθως μερικές μέρες.
• περισσότερο γενικευμένες αντιδράσεις, όταν κοριοί έχουν προκαλέσει πολλαπλά τσιμπήματα (Εικόνα 2)
• σπάνια, επιδείνωση του άσθματος ή γενικευμένη κνίδωση μπορεί να εμφανιστεί συνεπεία συνήθως πολλαπλών τσιμπημάτων από κοριούς. Σε κάποιες περιπτώσεις οι πομφοί μπορεί να εξελιχθούν σε φυσαλιδώδεις βλάβες τις επόμενες ημέρες.
• εξαιρετικά σπάνια, μία σοβαρή αναφυλακτική αντίδραση (αλλεργικό σοκ) μπορεί να συμβεί μετά από δάγκωμα κοριού. 

Πως θα αποφύγω να μεταφέρω κοριούς στο σπίτι;

Δεν μπορεί κάποιος να εξαλείψει το ενδεχόμενο να μεταφέρει κοριούς στο σπίτι. Είναι, όμως, δυνατόν να μπορεί να περιορίσει αυτή την πιθανότητα. Απλά μέτρα που έχετε τη δυνατότητα να λάβετε είναι να:

• φροντίστε να ελέγξετε και να καθαρίσετε διεξοδικά χρησιμοποιημένα ρούχα, προσωπικά αντικείμενα ή έπιπλα εάν έχετε πρόσφατα αγοράσει
• κρατήστε το υπνοδωμάτιο το δυνατόν καθαρότερο και με λιγότερα πράγματα κοντά στο κρεβάτι
• προσπαθήστε να καθαρίζετε σωστά τις αποσκευές σας αμέσως μετά από κάθε ταξίδι και να πλένετε τα ρούχα σας με την επιστροφή σε θερμοκρασία 60^oC για τουλάχιστον 30 λεπτά

Κοριοί στο σπίτι και αντιμετώπιση

Οι κοριοί, για την καταπολέμηση τους, απαιτούν συχνά δύσκολες στην εφαρμογή δράσεις. Από την άλλη, η ικανότητα τους να ζουν για μήνες χωρίς να τρέφονται μας αναγκάζει να προσπαθήσουμε να τους απομακρύνουμε ενεργά.

“Οι κοριοί μπορούν να ζήσουν για μήνες χωρίς τροφή”

Οι κοριοί, για τη σωστή απολύμανση τους, πιθανότατα θα χρειαστούν ειδικό συνεργείο καθαρισμού. Ο λόγος είναι πως συχνά θα επιβιώσουν από τα περισσότερα κοινά εντομοκτόνα. 

Απλές οδηγίες που μπορεί να βοηθήσουν στην απομάκρυνση των κοριών μπορεί να είναι οι:

• οι κοριοί δεν επιβιώνουν στο πλυντήριο σε θερμοκρασίες μεγαλύτερες των 60^oC. Εάν είναι δυνατόν, πλύνετε ή στεγνώνετε τα ρούχα στους 60^oC για τουλάχιστον 30 λεπτά
• εάν τα ρούχα θα καταστραφούν σε υψηλές θερμοκρασίες, μπορείτε να τα κλείσετε σε μία σακούλα και να τα κρατήσετε στην κατάψυξη για 4-5 ημέρες 

“Οι κοριοί επιβιώνουν σε θερμοκρασίες μεταξύ 7 και 45 βαθμών Κελσίου”

• ο καθαρισμός του στρώματος με σκούπα πιθανώς να βοηθήσει. Περισσότερο κατάλληλος φαίνεται να είναι ο καθαρισμός με ατμό και αύξηση της θερμότητας
• σε περιπτώσεις αυξημένου εποικισμού του στρώματος, η χρήση ειδικών καλυμμάτων μπορεί να παγιδεύσει τους κοριούς, αλλά θα πρέπει να εφαρμοστεί για τουλάχιστον 12 μήνες

“Σε κάποιες περιπτώσεις είναι προτιμότερο να αλλαχθεί το στρώμα και τα μαξιλάρια, σε συνδυασμό με απολύμανση του χώρου” 

• εάν ο καιρός το επιτρέπει, απλώστε τα κλινοσκεπάσματα και το στρώμα στον ήλιο για τουλάχιστον 12 ώρες, ιδανικά μέσα σε πλαστικές σακούλες, για να επιτευχθούν αυξημένες θερμοκρασίες
• προσπαθήστε να καθαρίζετε τακτικά με σκούπα υψηλής απορροφητικότητας, ειδικά στο υπνοδωμάτιο με έμφαση σε ρωγμές και σε σημεία χωρίς φως. Αλλάξτε τη σακούλα της σκούπας αμέσως μετά.

Τσίμπημα κοριού και συμπτωματική αντιμετώπιση

Σε περιπτώσεις που έχετε εμφανίσει εξανθήματα από τσιμπήματα κοριών, αυτά θα διαρκέσουν συνήθως μία εβδομάδα. Στο ερώτημα: “με τσίμπησαν κοριοί, τι να κάνω;”, μερικές πρακτικές συμβουλές είναι να:

• χρησιμοποιείτε ψυχρά επιθέματα, όπως ένα βρεγμένο ρούχο ή μία πετσέτα τοπικά, για την ανακούφιση του κνησμού 
• αποφεύγετε να ξύνετε τα εξανθήματα, καθώς υπάρχει ο κίνδυνος επιμόλυνσης
• αντικνησμώδεις κρέμες τοπικά ή αντιισταμινικά χάπια για να περιοριστεί η φαγούρα, εάν δεν ελέγχεται αλλιώς
• σε περισσότερο εκτεταμένες βλάβες μπορεί να χρησιμοποιηθούν τοπικά κρέμες ήπιας δράσης κορτικοστεροειδών για μερικές ημέρες

Άλλες ερωτήσεις και απαντήσεις σχετικά με τους κοριούς

Μπορεί ένα τσίμπημα κοριού να μεταδώσει άλλες ασθένειες στον άνθρωπο;

Η σύντομη απάντηση είναι όχι. Αν και περισσότερα από 40 παθογόνοι μικροοργανισμοί έχουν βρεθεί στους κοριούς, ένα τσίμπημα κοριού δεν φαίνεται να τους μεταδίδουν, σύμφωνα με τα μέχρι τώρα δεδομένα.

Πότε θα υποψιαστώ πως υπάρχουν κοριοί στο σπίτι;

Στις περιπτώσεις που υπάρχουν:

• εξανθήματα από τσίμπημα κοριού, συνήθως σε πρόσωπο, λαιμό ή χέρια, τα οποία εμφανίζονται στη διάρκεια της νύχτας
• μικροί λεκέδες από αίμα στα σεντόνια, είτε σαν αποτέλεσμα του δαγκώματος, είτε ενός κοριού που έχει συνθλιβεί τυχαία
• μικρά καφεοειδή σημάδια στα σκεπάσματα ή σε έπιπλα από τις απεκκρίσεις των κοριών ή τμήματα του περιβλήματος τους, στα διάφορα στάδια της ανάπτυξης τους
• αυγά κοριού και τμήματα αυτών, μεγέθους περίπου 1mm και χρώματος απαλού κίτρινου στο στρώμα ή σε έπιπλα
• μία ιδιαίτερη μυρωδιά (σαν μούχλα που με “γλυκό” άρωμα), ιδιαίτερα σε χώρους που δεν αερίζονται επαρκώς